ਯੋਗ ਨਾਲ ਚਿੰਤਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ! 

ਮਨ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਰੋ ਯੋਗ।

ਯੋਗ, ਕਸਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਰੂਪ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਮਨ, ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰਕ ਰੋਗਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੋਗ ਦਾ ਸਬੰਧ ਕਿਸੇ ਜਾਤ ਜਾਂ ਧਰਮ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਮਨ ਨਾਲ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਆਤਮਾ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਯੋਗ ਸ਼ਬਦ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਮੂਲ ਯੁਗ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਚੇਤਨਾ ਨਾਲ ਆਤਮਾ ਦਾ ਮਿਲਾਪ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਯੋਗ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਜੁੜਣ ਜਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ। ਯਾਨੀ ਦੋ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਨੂੰ ਯੋਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੋਗਾ ਅਭਿਆਸ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੋਗ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਸੁਝਾਈ ਗਈ ਇਸ ਤਾਰੀਖ ਦਾ ਕਾਰਨ ਆਮ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਰਨ ਹਨ। 21 ਜੂਨ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਸਾਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਯੋਗ ਦਿਵਸ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਯੋਗ ਦਿਵਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੰਡੀ ਅਹਿਮਦਗੜ੍ਹ( ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ) ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਯੋਗਾ ਸੰਸਥਾ ਰਜਿਸਟਰਡ ਸੰਸਥਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪਿਛਲੇ ਲਗਭਗ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਯੋਗਾ ਦੀਆਂ ਮੁਫਤ ਕਲਾਸਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਯੋਗਾ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਕਦਮ ਹੈ। ਯੋਗਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਮਨ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੋਗ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਖੁਸ਼ੀ, ਗ਼ਮੀ, ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। 

ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਯੋਗ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਫ਼ਾਇਦੇ?

 ਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚੁਸਤੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਵਿਕਾਰ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੋਜਿਟਿਵਿਟੀ ( ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ) ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਨਮਸਕਾਰ ਯੋਗਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਲਚਕਤਾ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਖੂਨ ਦਾ ਵਹਾਅ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਦੀ ਜਕੜਨ ਅਤੇ ਕਠੋਰਤਾ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਯੋਗਾ ਨਾਲ ਭਾਰ ਕੰਟਰੋਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

 ਯੋਗ ਨਾਲ ਚਿੰਤਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ! 

ਯੋਗਾ ਮਨ ਨੂੰ ਇਕਾਗਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਠੰਢਕ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਵਰਗੇ ਵਿਕਾਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਯੋਗਾ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਯੋਗਾ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਮਨ ਸਥਿਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰਵੱਈਆ ਜੀਵਨ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯੋਗ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯੋਗ ਰਾਹੀਂ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਮਨੁੱਖ ਹਰ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਯੋਗ ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਹ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੀਵਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵਧਦਾ ਹੈ ਯੋਗ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਜਾਦੂ ਵੀ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਨਿਯਮਿਤ ਯੋਗ ਆਸਨ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਤੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਤੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਨ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਥੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਉਹ ਨਿਯਮਤ ਯੋਗਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਪ੍ਰਤੀ ਕੋਈ ਥਕਾਵਟ ਜਾਂ ਉਦਾਸੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਊਰਜਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਯੋਗ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸਹੀ ਪਾਚਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਊਰਜਾ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਯੋਗ ਸਰੀਰ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲਚਕਤਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਲਚਕੀਲੇਪਨ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਕਦੇ ਵੀ ਬੇਲੋੜਾ ਦਰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਯੋਗਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ਰੀਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਨੂੰ ਅਪਣਾਓ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹੋ। ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਠੀਕ ਹੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ,

“ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਉਨ ਕੋ ਕੋਈ ਬੀਮਾਰੀ, ਜੋ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਯੋਗ ਕਰਨੇ ਕੇ ਸਮਝਦਾਰੀ” ।

ਲੈਕਚਰਾਰ ਲਲਿਤ ਗੁਪਤਾ

ਮੰਡੀ ਅਹਿਮਦਗੜ੍ਹ।

9781590500