ਕੇਟ ਵਿਨਸਲੇਟ ਦਾ ਫਿਲਮੀ ਸਫਰ ਕਲਾਤਮਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਜੋਖਮ ਲੈਣ ਦਾ ਸੁੰਦਰ ਉਦਾਹਰਨ ਹੈ। 1994 ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਹੇਵਨਲੀ ਕ੍ਰੀਚਰਜ਼’ ਨਾਲ ਡੈਬਿਊ ਕਰਕੇ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਨਿਡਰਤਾ ਨਾਲ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਫਿਲਮਾਂ ਚੁਣੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਨਸਲੇਟ ਸਿਰਫ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਜੀ ਰਹੀ ਸੀ।
ਕੇਟ ਵਿਨਸਲੇਟ ਨੇ ਜੇਮਜ਼ ਕੈਮਰਨ ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ (1997) ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ ਡਿਵਿਟ ਬੁਕਾਟਰ ਦਾ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਅਤੇ ਦੁਖਾਂਤਕ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਰਾਤੋ-ਰਾਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮਾਂ ਨੇ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ, ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਅਜਿਹੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਦਿਲੋਂ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਪਰ, ਉਸਨੇ ਇਸ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਲੈ ਕੇ ਸਿਰਫ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਬੈਨਰਾਂ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਦੌੜਿਆ; ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਸਨੇ ਛੋਟੀਆਂ, ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਚੁਣੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਵਿੱਚਲੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ ਦੀ ਹੀਰੋਇਨ’ ਵਜੋਂ ਫੈਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਦਾਕਾਰੀ ਕਾਰਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀਆਂ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਤੀਬਰ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ; ‘ਇਟਰਨਲ ਸਨਸ਼ਾਈਨ ਆਫ਼ ਦ ਸਪਾਟਲੈਸ ਮਾਈਂਡ’, ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਅਤੇ ‘ਸਟੀਵ ਜੌਬਜ਼’ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵਿਦਿਅਕ, ਕਲਾਤਮਕ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਅੱਜ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਸਿਰਫ ਸੁੰਦਰਤਾ ਜਾਂ ਸਟਾਰਡਮ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਉਸਦੀਆਂ ਚੁਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਲਈ ਆਦਰ ਨਾਲ ਯਾਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪਰਦੇ ‘ਤੇ ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਫਲ ਰਹੀ, ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਫੈਸਟੀਵਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਸਦੀਆਂ ਇੰਟਰਵਿਊਜ਼ ਤੇ ਅਵਾਰਡ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲਾਂ ‘ਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਰਨਾਰਡ ਸ਼ਲਿੰਕ ਦੇ ਨਾਵਲ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਅਤੇ ਸਟੀਫਨ ਡਾਲਡਰੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ‘ਦ ਰੀਡਰ’ (2008), ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਦੀ ਇੱਕ ਦਰਦਨਾਕ ਘਟਨਾ ਹੈ। 15 ਸਾਲ ਦਾ ਮਾਈਕਲ, 30 ਸਾਲ ਦੀ ਇਕੱਲੀ ਔਰਤ ਹੈਨਾ ਸ਼ਮਿਟਜ਼ (ਵਿਨਸਲੇਟ) ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਕਰਕੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਿਯਮਿਤ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਹੈਨਾ 15 ਸਾਲ ਦੇ ਮਾਈਕਲ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਕੇ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਈ ਦਿਨ ਚੱਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਅਚਾਨਕ ਉਹ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਤੁਰੰਤ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮਾਈਕਲ, ਯੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਲਈ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹੈਨਾ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡ ਵਜੋਂ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਸੈਂਕੜੇ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫਿਲਮ ਦੋ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਖੁਲ੍ਹਦੀ ਹੈ – 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦਾ ਜੋਸ਼ੀਲਾ, ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰੇਮ ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਅਦਾਲਤੀ ਜਾਂਚ; ਅਤੇ ਹੈਨਾ ਦੀ ਅਨਪੜ੍ਹਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਛੁਪਾਇਆ ਸੀ, ਉਸਦੇ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਈਕਲ (ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕ) ਉਸਦੀਆਂ ਗੁੰਝਲਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਅਤੇ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ, ਹੈਨਾ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸਿੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਈਕਲ ਉਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ ਟੇਪ ਭੇਜਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਚੁੱਪਚਾਪ ਮੁੜ ਜੀਵਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਅਪਰਾਧ, ਸ਼ਰਮ ਅਤੇ ਹੋਲੋਕਾਸਟ ਦੇ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ਖਮਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝਦੀ ਹੈ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਈ ਗਈ ਹੈਨਾ ਸ਼ਮਿਟਜ਼ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੈ – ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਿਰਦਾਰ ਜੋ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਨਫ਼ਰਤਯੋਗ ਅਤੇ ਦਯਾਯੋਗ ਹੈ। ਉਹ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਰਹੱਸਮਈ ਵਿਅਕਤੀ ਵਜੋਂ ਡੈਬਿਊ ਕਰਦੀ ਹੈ; ਉਸਦੀ ਸਖ਼ਤ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਕਠੋਰ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ, ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਮਾਈਕਲ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਹਾਸੇ ਵਿੱਚ ਲੁਕੀ ਹੋਈ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਵੇਦਨਾ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਦਾਲਤੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ – ਜਦੋਂ ਹੈਨਾ ਦੀ ਅਨਪੜ੍ਹਤਾ ਉਜਾਗਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਝੂਠੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਨਸਲੇਟ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸ਼ਰਮ ਅਤੇ ਅਵੱਗਿਆ ਨਾਲ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ, ਉਸਦਾ ਬੁੱਢਾ ਰੂਪ ਅਤੇ ਮਾਈਕਲ ਤੋਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸ਼ਾਂਤ ਟੇਪ ਉਸਦੇ ਅਤੀਤ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਨੇ ਹੈਨਾ ਨੂੰ ਇੰਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਿਭਾਇਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ 2009 ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਆਸਕਰ ਮਿਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਸਾਬਤ ਹੋਈ। ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਉਸਨੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ – ਬੁੱਢੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਕੇ ਹੈਨਾ ਨੂੰ ਉਮਰ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਦਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਉਚਾਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਚਿਤਰਣ ਨੂੰ ਸੱਚੀ ਪਛਾਣ ਮਿਲੀ। ਉਸਨੇ ਹੋਲੋਕਾਸਟ ਦੇ ਗਵਾਹਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਕੇ ਹੈਨਾ ਦੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੰਦਰਭ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਇਆ।
ਕੇਟ ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਰੋਡ’ ਉਪਨਗਰੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦਾ ਚਿਤਰਣ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੈਮ ਮੇਂਡੇਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਰਿਚਰਡ ਯੇਟਸ ਦੇ 1961 ਦੇ ਨਾਵਲ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ, ਇਸ ਵਿੱਚ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੈਂਕ ਅਤੇ ਏਪ੍ਰਿਲ ਵੀਲਰ, ਇੱਕ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ, ਦੇ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਜੀਵਨ ‘ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਫ੍ਰੈਂਕ (ਡਿਕੈਪ੍ਰਿਓ) ਇੱਕ ਦਫਤਰੀ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਏਪ੍ਰਿਲ (ਵਿਨਸਲੇਟ), ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਗ੍ਰਹਿਣੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਫਸੀ ਹੋਈ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਲਈ, ਏਪ੍ਰਿਲ ਪੈਰਿਸ ਜਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੈਂਕ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ; ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਉਹ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਵਿਸਫੋਟਕ ਬਹਿਸਾਂ ਅਤੇ ਅਣਕਹੀ ਗੁੱਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਵਿੱਚ ਦੂਰੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅੰਤ ਏਪ੍ਰਿਲ ਦੇ ਤੀਜੇ ਗਰਭਧਾਰਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਬੇਚੈਨ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ – ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਮ ਫ੍ਰੈਂਕ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖਾਲੀ ਮਨੋਭਾਵ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ‘ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਰੋਡ’ ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਪਨੇ ਦੀ ਤੀਖੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੱਧ ਸਦੀ ਦੇ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਏਪ੍ਰਿਲ ਵੀਲਰ ਵਜੋਂ, ਵਿਨਸਲੇਟ ਨੇ ਅਣਥੱਕ ਤੀਬਰਤਾ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ, ਉਹ ਏਪ੍ਰਿਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਔਰਤ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਚਮਕਦਾਰ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਦੇ ਹੇਠ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਅਸੰਤੋਸ਼ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਭਾਸ਼ਾ ਏਪ੍ਰਿਲ ਦੀ ਬੇਚੈਨ ਚਾਲ ਅਤੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਮੁੱਠੀ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਘਰੇਲੂ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਫਸਣ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਫਿਲਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਰੋਮਾਂਚਕ ਪਲ ਫ੍ਰੈਂਕ ਨਾਲ ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਨਸਲੇਟ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦੇ ਭਾਵ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ। ਉਸਦਾ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆ ਮਨ ਨੂੰ ਸੁੰਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਨੇ ਏਪ੍ਰਿਲ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤ ਦ੍ਰਿੜ ਨਿਸ਼ਚੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦਰਦ ਨੂੰ ਸੀਮਿਤ ਸੰਵਾਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਡਿਕੈਪ੍ਰਿਓ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਰਸਾਇਣ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਰਾਬ ਹੋ ਰਹੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਦੀ ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਸਰਵੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਗਲੋਬ ਮਿਲਿਆ।
‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’, ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਅਤੇ ‘ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਰੋਡ’ ਵਿੱਚਲੇ ਕਥਾਵਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕਹਾਣੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਬੰਧਾਂ, ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਉਭਰਦੀ ਹੈ। ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪ੍ਰੇਮ ਕਹਾਣੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਫ਼ਤ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਭੂਮੀ ਹੈ; ਰੋਜ਼ ਦੇ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੱਕ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਨੌਸਟੈਲਜਿਕ ਪੁਨਰਕਥਨ ਰਾਹੀਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਰਗ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਬਲ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਵੇਸ਼ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਇੱਕ ਗੂੜ੍ਹਾ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜੋ ਹੈਨਾ ਅਤੇ ਮਾਈਕਲ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ; ਇਸਦਾ ਗੈਰ-ਰੇਖਿਕ ਕਥਾਵਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧ, ਸਾਖਰਤਾ ਅਤੇ ਹੋਲੋਕਾਸਟ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਅਸਹਿਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ‘ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਰੋਡ’ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਦੁਖਾਂਤ ਹੈ ਜੋ ਜੋੜੇ ਦੇ ਖੁਲ੍ਹਦੇ ਕਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ; ਇਸਦਾ ਰੇਖਿਕ ਅਤੇ ਕਲਾਸਟ੍ਰੋਫੋਬਿਕ ਕਥਾਵਾਂ ਫ੍ਰੈਂਕ ਅਤੇ ਏਪ੍ਰਿਲ ਦੀ ਆਸ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਤੱਕ ਦੇ ਪਤਨ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਨੁਕੂਲਤਾ, ਅਧੂਰੇ ਸੁਪਨੇ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਭਰਮ ਦਾ ਸੂਖਮ ਚਿਤਰਣ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੰਤਰਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਫਸੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼, ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਵਿੱਚ ਹੈਨਾ ਅਤੇ ‘ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਰੋਡ’ ਵਿੱਚ ਏਪ੍ਰਿਲ ਦੀ ਸਥਿਤੀ – ਅਤੇ ਹਰ ਕਹਾਣੀ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਦੀ ਹੈ: ਰੋਜ਼ ਲਈ ਜੈਕ ਦੁਆਰਾ, ਹੈਨਾ ਲਈ ਸਾਖਰਤਾ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਏਪ੍ਰਿਲ ਲਈ ਉਸਦੇ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਦੁਆਰਾ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣ, ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਉਮੀਦਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਦੀ ਹੈ।
ਵਿਨਸਲੇਟ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀਆਂ ਮੁਹਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਮੁਖੀਤਾ ਦੇ ਮਾਸਟਰਕਲਾਸ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸੱਚਾਈ ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ; ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ ਦਾ ਦੁੱਖ ਬਹੁਤ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਵਿੱਚ ਹੈਨਾ ਦੀ ਸ਼ਰਮ ਸਪਸ਼ਟ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ‘ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਰੋਡ’ ਵਿੱਚ ਏਪ੍ਰਿਲ ਦੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਨਾਟਕੀਯਤਾ ਅਤੇ ਅਤਿ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀ ਸੂਖਮਤਾ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਸਰੀਰਕਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਵੀ ਬੇਮਿਸਾਲ ਹੈ; ਉਸਦੀ ਸਰੀਰਕ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਰੋਜ਼ ਦੇ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਪੋਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਹੈਨਾ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਅਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਏਪ੍ਰਿਲ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਅਸਵਸਥਤਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਬੋਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਵੋਕਲ ਮਾਸਟਰੀ, ਯਾਨੀ ਹਰ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਢੁੱਕਵੀਂ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ – ਰੋਜ਼ ਲਈ ਉੱਚ ਵਰਗ, ਹੈਨਾ ਲਈ ਜਰਮਨ ਉਚਾਰਨ ਵਿੱਚ ਕਠੋਰਤਾ ਅਤੇ ਏਪ੍ਰਿਲ ਲਈ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਤੀਖਣਤਾ – ਉਸਦੇ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸਯੋਗ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਮਿਹਨਤ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਨੀਯ ਹੈ; ‘ਟਾਈਟੈਨਿਕ’ ਲਈ ਉਸਨੇ ਬਰਫ਼ੀਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ, ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਲਈ ਹੋਲੋਕਾਸਟ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਮਝੀਆਂ ਅਤੇ ‘ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਰੋਡ’ ਲਈ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਲਿੰਗ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਬਾਰੀਕੀ ਨਾਲ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਆਨ-ਸਕ੍ਰੀਨ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਡਿਕੈਪ੍ਰਿਓ ਨਾਲ ਦੋ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ‘ਦ ਰੀਡਰ’ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਸ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਰ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਹੋਰ ਵੀ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਨਸਲੇਟ ਦਾ ਬਹੁਮੁਖੀ ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਗਹਿਰਾ ਹੈ; ਸੱਤ ਆਸਕਰ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ, ਇੱਕ ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਵਿਮਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਬਣੀ। ਉਸਦੀਆਂ ਕਈ ਗੁਣਵੱਤਾ ਭਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਫਿਲਮਾਂ ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਕਾਰਨ ਅਵਿਸਮਰਨੀਯ ਹਨ।
– ਕਲਪਨਾ ਪਾਂਡੇ
9082574315
