ਇੱਕ ਸਮੁਦਾਇ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹਿਕ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਵੀਨੀਕਰਨ, ਨਾਗਰਿਕ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦੇਸ਼ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਇੰਡੈਕਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਬਾਦੀ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਤੀਜ਼ੇ:
ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਕਾਦਮਿਕ ਟੀਚਿਆਂ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਦੀ ਪੜਚੋਲਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਇਲਾਜ਼ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ ਦਰ ਦੇ ਦਰਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਦਾ ਹੈ—ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ, ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਗੁਣਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤਾਕਤ ਜੋ ਟੀਚਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨੂੰ ਸਕਰਾਤਮਕ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੀ ਹੈ।
ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਦਹਿਲੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਗੁਣ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਨਿਊਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀਕਲ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਹਾਲਾਤ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਦੇ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਔਕੁੜ ਦੌਰਾਨ, ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਕਾਰ ਨੂੰ ਸਾਫ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹਤਾ ਨੂੰ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਤਿ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ—ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿਮਰਤਾ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ—ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਮੂਲ ਪੱਧਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵਿੱਚ, ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੋਈ ਕੁਦਰਤੀ ਗੁਣ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਜ਼ਰੂਰਤ, ਇੱਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਢਾਲ ਅਤੇ ਉਹ ਅਦਿੱਖ ਤਾਕਤ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।
ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ
ਵਿਗਿਆਨ ਅਧਿਆਪਕ
ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਪੰਜਾਬ।
