ਗੰਗਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਧਕ ਨੂੰ ਸਦੀਵੀ ਅਕਸ਼ੈ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ!

ਗੰਗਾ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਕੇ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਮੁਕਤੀ !

ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਗੰਗਾ ਦੁਸਹਿਰਾ ਜੇਠ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਦਸ਼ਮੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਮਾਂ ਗੰਗਾ ਨੇ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਅਵਤਰਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਦਸ਼ਮੀ 16 ਜੂਨ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਗੰਗਾ ਦੁਸਹਿਰਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਰੋਗਾਂ ਅਤੇ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਰਾਜਾ ਭਾਗੀਰਥ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ ਭਾਗੀਰਥੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਗੰਗਾ ਦਾ ਜਨਮ ਜਗਤ ਗੁਰੂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਕਮੰਡਲ ਤੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਵਜੋਂ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੰਗਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕੁਝ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗੰਗਾ ਪਰਵਤਰਾਜ ਹਿਮਾਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਮੀਨਾ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਰਾਜਾ ਭਗੀਰਥ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਰਾਜਾ ਭਗੀਰਥ ਨੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਪਰਬਤ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਘੋਰ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ।

ਉਸ ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਕੇ ਗੰਗਾ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਆਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ। ਫਿਰ ਜਗਤ ਗੁਰੂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗੰਗਾ ਦੀ ਗਤੀ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਸਰਬਨਾਸ਼ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਗ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਕੇਵਲ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਕੋਲ ਸੀ। ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ ਰਾਜਾ ਭਗੀਰਥ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਫਿਰ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਭਗੀਰਥ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਰਦਾਨ ਮੰਗਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਭਗੀਰਥ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਕਿ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੰਗਾ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਅਵਤਰਣ ਲਵੇ। ਤਦ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਭਗੀਰਥ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਮੰਡਲ ਵਿੱਚੋਂ ਗੰਗਾ ਦੀ ਧਾਰਾ ਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਗੰਗਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆ ਜਟਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਜੇਠ ਸ਼ੁਕਲ ਦਸ਼ਮੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਜੱਟਾ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਉਤਰੀ। ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਗੰਗਾ ਦੁਸਹਿਰੇ ‘ਤੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ‘ਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਾਪ ਧੋਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਲਈ ਗੰਗਾ ਮੰਦਰਾਂ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਅਰਚਨਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੰਗਾਜਲ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਲਈ ਗੰਗਾਜਲ ਜਿਆਦਾਤਰ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੰਗਾ ਦੁਸਹਿਰਾ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਇਸ ਦਿਨ ਗੰਗਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਉਤਰੀ ਸੀ। ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦਿਨ ਗੰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਰਿੱਧੀ ਸਿੱਧੀ, ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ, ਇੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਜੇਠ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਦਸਵੀਂ  ਨੂੰ ਸਰਵਰਥ ਸਿੱਧ ਯੋਗ, ਰਵਿ ਯੋਗ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਿੱਧੀ ਯੋਗ ਦੇ ਸੰਯੋਗ ਵੀ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਧਕ ਨੂੰ ਸਦੀਵੀ ਅਕਸ਼ੈ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਲੈਕਚਰਾਰ ਲਲਿਤ ਗੁਪਤਾ

ਮੰਡੀ ਅਹਿਮਦਗੜ੍ਹ

ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ

9781590500